HOUTEN – De bestuurlijke verhoudingen binnen het gemeentehuis van Houten zijn al jarenlang ernstig verstoord, maar vrijwel niemand lijkt daar echt verantwoordelijkheid voor te willen nemen. Behalve burgemeester Gilbert Isabella, die zijn functie neerlegde, schoof de rest van het bestuur de schuld grotendeels van zich af. Dat werd pijnlijk duidelijk tijdens de raadsvergadering van afgelopen dinsdag, waarin de gemeenteraad zich boog over het vernietigende rapport van adviesbureau Capra.
Verbijstering en verontwaardiging voerden de boventoon. Politieke partijen struikelden over elkaar heen om hun afschuw uit te spreken over de bevindingen. Woorden als “ontluisterend”, “wake-up call” en “onderste steen boven” vlogen over tafel. GroenLinks en Houten Anders! gingen het verst: zij achtten het hele college verantwoordelijk vanwege het integriteitsprobleem. Maar de coalitiepartijen waren minder stellig en nuanceerden de harde conclusies van het rapport. “We moeten allemaal in de spiegel kijken”, stelde Wijnand Jonkers van Natúúrlijk Houten.
Anderhalve ton
Het onderzoek kostte anderhalve ton. “Dat kwam vooral doordat de ambtenaren zich konden aanmelden om eraan mee te werken”, vertelt Anneke Dubbink (PvdA), die namens de raad de opdracht gaf. “Daar werd massaal gehoor aan gegeven.” Het 99 pagina’s tellende rapport gaf hierdoor een duidelijk beeld van wat er gaande is in het gemeentehuis. Dat blijkt niet alleen het grensoverschrijdende gedrag van de drie collegeleden die opgestapt zijn. Als rode draad door het rapport is ook te lezen dat de dorpscultuur (‘familiecultuur’ zegt het rapport) niet meer van deze tijd is.
Angstcultuur
Binnen het gemeentehuis heerst een cultuur van angst en achterdocht. Ambtenaren durven elkaar niet aan te spreken op ongewenst gedrag of feedback te geven om de kwaliteit van het werk te verbeteren. Dit heeft geleid tot diepgeworteld wantrouwen, een ziekteverzuim van maar liefst 20 procent en een uitzonderlijk hoog personeelsverloop. Werken in een sfeer van achterdocht is voor niemand aantrekkelijk, maar tijdens de raadsvergadering bleef dit pijnlijke probleem grotendeels onbesproken.
Geen enkele politicus wilde zijn of haar vingers eraan branden – laat staan erkennen dat ook de gemeenteraad zelf heeft gefaald. De houding leek op die van een dorpscultuur waarin men gelooft dat problemen vanzelf overwaaien als je er niet over praat. De grote vraag is nu of de aanbevelingen uit het rapport eindelijk tot verandering zullen leiden.
Video: Charles Verwimp
Interviews: Ageeth Vernooij
Foto: Gemeente Houten
