IJSSELSTEIN – Eeuwen geleden vond in IJsselstein een wonder plaats dat tot op de dag van vandaag voortleeft: de vondst van het beeldje van Maria van Eiteren. Deze gebeurtenis heeft diepe sporen nagelaten in de stad en komt jaarlijks tot leven tijdens de Ommedracht, een indrukwekkende processie die dit jaar plaatsvindt op zondag 25 mei.
“Maar wat maakt dit beeldje zo bijzonder? Welk verhaal gaat hierachter schuil?” Podcastmaker Bas Heijkamp duikt in deze fascinerende geschiedenis. Hij spreekt met betrokkenen bij de jaarlijkse Ommedracht: van dragers en kostuumverzorgers tot koorleden. Hij ontdekt hoe traditie, geloof en gemeenschap samenkomen in een moderne pelgrimage. Waarom raakt dit verhaal mensen nog steeds?
Wonder
“Het begon rond 1320”, vertelt Ed Smulders, gids in de Nicolaasbasiliek. “Mannen waren de rivier de IJssel aan het uitdiepen en vonden tussen de modder een beeldje. De volgende dag lag het weer op exact dezelfde plek.” De bisschop zag het als een teken: bouw een kapel. Zo werd Eiteren een bedevaartsoord, waar mensen tot Maria baden en wonderen meldden.
Tijdens de Beeldenstorm in 1579 werd de kapel verwoest, en werd het beeldje in de IJssel gegooid. “Maar het bleef drijven, ondanks de stroming”, zegt Smulders. Een vrouw naaide het beeldje in haar rok en redde het zo. Tegenwoordig markeert een monument de plek van de oude kapel.
Traditie vol symboliek
De Ommedracht groeide uit tot een traditie vol symboliek. Dragers John en Jan lopen al jaren mee. “Het beeldje is niet zwaar, maar na een kilometer voel je het wel,” zegt John. “Toch is het een eer om te dragen.”
Passende kleding
Ans van der Voorn zorgt ervoor dat iedereen passend gekleed gaat. “Van poorters tot schildknapen, de kostuums brengen het verhaal tot leven”, vertelt ze. Ook kinderen lopen mee – sommigen in bruidsjurkjes, anderen met een rozenkrans in de hand.
Bijzondere editie
Dit jaar is extra bijzonder: 2025 is een Jubeljaar, uitgeroepen door het bisdom Utrecht. Pelgrims uit het hele bisdom trekken naar IJsselstein, en de Ommedracht belooft indrukwekkender dan ooit te worden.
Beluister het hele verhaal in de podcast:
Foto: Bernard Brosi / In IJsselstein
