LEKSTROOM REGIO – De driejarige pilot om verwilderde katten in de provincie Utrecht op diervriendelijke wijze te vangen, te castreren en terug te plaatsen, is succesvol afgerond. In totaal zijn 1.249 katten behandeld. Opvallend is dat maar liefst 70% van deze katten uiteindelijk een eigenaar bleek te hebben, vooral als schuurkat op agrarische erven.
De pilot, uitgevoerd tussen mei 2022 en maart 2025, werd gecoördineerd door de Faunabeheereenheid (FBE) en Stichting Zwerfkatten Nederland (SZN). De aanpak, TNR-C (trap, neuter, return/relocate, care), werd als alternatief ingezet voor het afschieten van verwilderde katten. Jaarlijks werden voorheen zo’n 400 katten geschoten.

Hoogste aantal in Lopikerwaard
De regio Lopikerwaard, in de Lekstroomregio, sprong eruit met het hoogste aantal gevangen katten in de provincie: 395. Jagers uit de wildbeheereenheid (WBE) Lopikerwaard hebben actief bijgedragen. Van de 42 katten die zij vingen, had 85,7% een eigenaar. Slechts zes katten waren echt verwilderd.
Bedreiging beperkt
Uit aanvullend onderzoek van ecoloog Jasja Dekker blijkt dat er na castratie minder kattenactiviteit was in de weilanden. Mogelijk komt dit door veranderend gedrag na sterilisatie. Hoogleraar Chris Smit onderzocht ontlasting van gevangen katten: in 60% vonden de onderzoekers DNA van muizen, in slechts 19% van vogels, voornamelijk fazanten. De bedreiging voor beschermde diersoorten blijkt dus beperkt.
Buurtonderzoek
In de Lopikerwaard vond ook een buurtonderzoek plaats. Op 56 adressen bleken bewoners samen 92 katten te hebben, hiervan was slechts 40% gecastreerd. Eén huishouden bezat zelfs 33 niet-gecastreerde katten. Verkoop van kittens en het “de natuur zijn gang laten gaan” bleken veelgenoemde redenen om niet te neutraliseren.
Geslaagde aanpak
Carien Radstake van Stichting Zwerfkatten Nederland spreekt van een geslaagde aanpak: “De samenwerking én de resultaten zijn goed bevallen. We krijgen inmiddels minder meldingen in de provincie.”
Hoewel de provincie de pilot niet verlengt, blijft monitoring doorgaan. “Lokale inzet van TNR-C blijft mogelijk, vooral wanneer beschermde natuurwaarden in gevaar komen”, aldus de provincie. “En het blijft belangrijk om zogenaamde schuurkatten in de beschermde natuurgebieden te laten castreren”, zegt Radstake.
Foto: ter illustratie